- De spanningen in het Midden-Oosten nemen toe, met mogelijke escalatie vanuit Iran.
- Westerse inlichtingendiensten stellen dat Iran mogelijk binnen 48 uur een raketaanval op Israël uitvoert.
- Iran is een belangrijk olieland betrokkenheid van dat land bij een militair conflict kan het aanbod van olie raken.
- Lees ook: Russische olie wordt over de hele wereld verhandeld tegen prijzen die fors boven het sanctieplafond van de G7 liggen
Automobilisten moeten rekening houden met verder stijgende prijzen van brandstof aan de pomp. De olieprijzen zijn vrijdag namelijk gestegen naar het hoogste niveau in zes maanden, aangejaagd door de onrust in het Midden-Oosten. Een vat Brent olie noteerde op bijna 92 dollar.
Iran zou werken aan een directe aanval op Israël als vergelding voor de Israëlische aanval op het Iraanse consulaat in Syrië vorige week.
Bronnen bij westerse veiligheidsdiensten zeiden tegen persbureau Bloomberg dat Iran binnen 48 uur een aanval kan lanceren met raketten en drones op Israëlisch grondgebied. Israël heeft al gezegd dan terug te zullen slaan met aanvallen op Iran zelf. De Verenigde Staten zouden al extra militaire middelen naar de regio brengen.
De bronnen mogen officieel niet in het openbaar over de kwestie spreken. De spanningen tussen Israël en Iran zijn opgelopen na een luchtaanval op het terrein van de Iraanse ambassade in Syrië. Bij die aanval op 1 april stierven zeven leden van de Iraanse Revolutionaire Garde, onder wie twee generaals. Iran houdt Israël verantwoordelijk en heeft sindsdien met vergelding gedreigd.
De Verenigde Staten noemen de Iraanse dreigementen met represailles tegen Israël "reëel." Maar het Witte Huis wilde niet zeggen of de Amerikaanse regering een Iraanse aanval als "ophanden zijnde" beschouwt.
Ook was er geen commentaar op de vraag of de Verenigde Staten zouden helpen bij het neerschieten van Iraanse raketten die op Israël worden afgevuurd. Washington zou er in ieder geval voor zorgen dat de Israëli's "hebben wat ze nodig hebben en dat ze in staat zijn om zichzelf te verdedigen".
Olieprijzen omhoog door spanning in het Midden-Oosten
De olieprijzen gingen vrijdagmiddag tot wel bijna 3 procent omhoog tot bijna 92 dollar voor een vat Noordzee-olie. Sinds begin dit jaar zijn de prijzen al 19 procent gestegen door de onrust in het Midden-Oosten. Bij een escalatie kunnen olieleveringen uit de regio verstoord worden.
Dat is ook terug te zien aan de prijzen aan de pomp. De adviesprijzen zijn de afgelopen maanden behoorlijk gestegen. Volgens consumentencollectief UnitedConsumers is de adviesprijs voor een liter Euro95 nu 2,27 euro. Dat is meer dan 20 cent duurder dan begin dit jaar.
De adviesprijs voor diesel staat volgens UnitedConsumers nu op 1,992 euro per liter. Dat is ongeveer 15 cent meer dan begin dit jaar. Die prijzen worden doorgaans alleen gevraagd bij pompstations langs snelwegen. Pomphouders kunnen namelijk afwijken van de adviesprijzen van de grote oliemaatschappijen.
Ook gasprijzen stijgen
In navolging van de hogere olieprijzen is ook de Europese gasprijs flink gestegen door de onrust in het Midden-Oosten. Door de spanningen zijn er zorgen dat gasleveringen uit het Midden-Oosten verstoord kunnen raken.
Op de toonaangevende gasbeurs in Amsterdam ging de prijs vrijdag met bijna 5 procent omhoog tot 30,79 euro per megawattuur. Dat is het hoogste niveau sinds eind januari.
Over de hele week was een stijging van meer dan 15 procent te zien. Dat is de sterkste wekelijkse stijging sinds oktober, toen de aanval van Hamas op Israël voor grote onrust zorgde op de gasmarkt.
Door het wegvallen van Russisch gas door de oorlog in Oekraïne is Europa veel afhankelijker geworden van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) uit onder meer het Midden-Oosten.
Bij een escalatie van het conflict tussen Israël en Iran zouden bijvoorbeeld lng-tankers aangevallen kunnen worden door Iran en zijn bondgenoten zoals de Houthi's in Jemen. De Houthi's vallen nu ook al schepen aan in de Rode Zee.
Maar ook de aanvallen van Rusland op de energie-infrastructuur van Oekraïne, waaronder gasopslagen, spelen een rol. Rusland transporteert namelijk nog steeds gas via pijpleidingen in Oekraïne naar Europa. Dat is wel veel minder dan voor de invasie van Oekraïne.
